Op de hoogte blijven van onze laatste nieuwsitems en ontwikkelingen? Volg onze LinkedIn pagina
Martijn van Kooij is sinds februari 2020 aan de slag als directeur/gemeentesecretaris in de samengestelde gemeente Lingewaard. Lingewaard ligt in de provincie Gelderland en omvat o.a. de plaatsen Huissen, Bemmel en Gendt. Voordat Martijn overstapte naar ‘gemeenteland’ werkte hij meer dan 20 jaar in de front-office van pensioenuitvoerder PGGM en ging daarna bewust als consultant aan de slag om zijn horizon te verbreden. Zo werkte hij voor MBO’s, bij start-ups maar ook bij Slachtofferhulp Nederland om ‘de dienstverlening in beweging te krijgen’. Na zijn overstap heeft de gemeente Lingewaard zich aangesloten bij de VDP. We zijn benieuwd naar Martijns kijk op gemeentelijke dienstverlening.
Martijn koos er bewust voor om zijn loopbaan te vervolgen in een gemeente en aan de slag te gaan op het snijvlak van organisatieontwikkeling en klantbeleving. “Ik wil mijn kennis op het gebied van klantbeleving inzetten om de dienstverlening voor inwoners te verbeteren.” Daarnaast gaat hij aan de slag om een gemeentelijke organisatie te creëren waarbij ‘leuk werk’ en ‘inzet van ieders vakmanschap’ centraal staat.
Het werken in een gemeente kent een eigen dynamiek. “Je werkt enerzijds voor de inwoners en bedrijven, maatschappelijke organisaties en verenigingen, maar ook voor een politiek bestuur. Dàt maakt het extra boeiend om mee om te gaan.”
De politiek kan op sommige momenten ‘verlammen’, zeker wanneer de verschillende partijen van mening verschillen. “Het is belangrijk dat we continu blijven inspelen op de veranderingen in de samenleving en de mogelijkheden die er zijn.” Een gemeente is een politiek gedreven organisatie waarbij juist de uitzonderingen veel tijd en aandacht vragen. “Als 10% van de inwoners geen smartphone of computer gebruikt, dan investeert de gemeente veel tijd en energie om deze groep wel mee te nemen. In het bedrijfsleven focus je meer op die 90% die voor de omzet zorgt.”
Het is belangrijk dat we continu blijven inspelen op de veranderingen in de samenleving en de mogelijkheden die er zijn.
De vraagstukken waar een gemeente mee te maken heeft zijn vaak groot en complex. Martijn: “Ik ben er een voorstander van om grote maatschappelijke veranderingen centraal landelijk te bepalen. Die overstijgen ons lokale belang.” Hij doelt daarbij op thema’s zoals duurzaamheid, klimaat en stikstof. “Je zou daarop een bepaalde regie vanuit Den Haag verwachten, om daadwerkelijk beweging en snelheid te forceren. “Iedereen erkent dat er windmolens moeten komen, maar niemand wil ze in zijn eigen achtertuin. Daar kom je lokaal ook niet eenvoudig uit. Dan kan het helpen om daarover een ‘top-down’ besluit te nemen waarbij we op gemeenteniveau bepalen hòe we het besluit het beste kunnen inbedden.”
Als het gaat om de gewone issues op het gebied van dienstverlening kan de gemeente daar zelf uitstekend op inspelen. “Lingewaard is een gemeente waar het bijvoorbeeld draait om lokale verenigingen. Dat is een totaal ander type samenleving dan bijvoorbeeld in de Randstad. Dat zie je bijvoorbeeld goed in de manier waarop wij kijken naar gemeentelijke participatie”, vertelt Martijn.
Belang VDPIn een gemeente wordt ‘het wiel’ te vaak opnieuw uitgevonden. Martijn: “Het is volgens mij de kunst om elkaar onderling te inspireren en van elkaar te leren. Ik merk dat in ‘gemeenteland‘ legitimatie belangrijk is. Dan krijg ik de vraag: ‘wat doen de andere gemeenten? Dat wordt echt belangrijk gevonden. Die kennis en voorbeelden kan ik via de VDP eenvoudig ontsluiten.” |
Dienstverlening in een gemeente reikt verder dan het afgeven van reisdocumenten of het runnen van het KCC. De gemeente heeft heel veel voelsprieten in de samenleving. “Wat mij betreft gaat het bij dienstverlening ook om groenvoorziening, het ophalen van afval en de sociale wijkteams. Onze gebiedscoördinatoren houden zich bezig o.a. met de openbare ruimte. Daar speelt de vraag hoe kunnen we daarbij de buurt betrekken?” Binnen datzelfde gebied zijn ook sociale gebiedsteams actief, lopen er boa’s rond en onderhouden we het groen. We moeten leren om al die inzichten met elkaar te verbinden.
Martijn vindt het belangrijk dat ook de beleidsambtenaren veel vaker ‘naar buiten gaan’. “Voel wat er nodig is en ga in gesprek met mensen en laat je inspireren. Als je met elkaar hardop nadenkt ontstaan de mooiste dingen. Idealiter wil je alles bij elkaar brengen om de dienstverlening te verbeteren. Dat inwoners echt ervaren: Mooi leven in Lingewaard.”
Voel wat er nodig is en ga in gesprek met mensen en laat je inspireren. Als je met elkaar hardop nadenkt ontstaan de mooiste dingen.
Martijn merkte in zijn eerste 100 dagen dat men in de gemeente de neiging heeft om verticaal in plaats van horizontaal te denken. “We zoeken het buiten onszelf. Het ligt heel vaak aan de manager of de directeur of bestuurder.” Dit heeft alles te maken met cultuur. “Als je praat over leiderschap, dan geloof ik in voorbeeldgedrag: top-down.” Bijvoorbeeld als het gaat om het voeren van het juiste gesprek met elkaar, ook al is dat spannend.
“Hoe mooi zou het zijn als je vraagt: ‘Joh ik vind het toch jammer dat je mijn mening niet gevraagd hebt.’”
Dat Martijn bevlogen is om de dienstverlening in Lingewaard naar een hoger plan te tillen is duidelijk. “Het is mijn ambitie dat we in een aantal jaar een voorbeeld-gemeente zijn, zowel in hoe we werken als wat we doen.” Dat zal ook een aanzuigende werking hebben op de arbeidsmarkt. “Zo werken we ook aan ons werkgeversmerk. Ik zou willen dat mensen echt zin krijgen om bij ons te komen werken. Omdat je jezelf kunt zijn, er ruimte is om je te ontwikkelen en het een springplank kan zijn om te gaan werken in een grotere gemeente. Als we in zo’n flow komen, dan gaan inwoners van Lingewaard die dynamiek ook zeker merken.”